%0 Journal Article %T پنج روایت عربی کتاب «فی الکرة المتحرکة» اوطولوقس (قضیۀ هفتم) %J تاریخ علم %I دانشگاه تهران %Z 1735-0573 %A نیک‌فهم خوب‌روان, سجاد %A عشره, اسامه %D 2019 %\ 01/21/2019 %V 16 %N 2 %P 7-71 %! پنج روایت عربی کتاب «فی الکرة المتحرکة» اوطولوقس (قضیۀ هفتم) %K اسحاق بن حنین %K اطولوقس %K ثابت بن قره %K فی الکرة المتحرکة %K کندی %K متوسطات %K محی‌الدین مغربی %K نصیرالدین طوسی %R 10.22059/jihs.2019.281965.371485 %X کتاب فی الکرة المتحرکة یکی از قدیمی‌ترین آثار موجود ریاضیات یونان باستان است. این اثر که یکی از کتاب‌های متوسطات بود و در فاصلۀ میان اصول اقلیدس و مجسطی بطلمیوس خوانده می‌شد، در قرن سوم هجری به عربی ترجمه شد. علاوه بر این چندین بازنویسی و تحریر از این اثر در دورۀ اسلامی فراهم آمد. ما با بررسی نسخه‌های موجود این اثر پنج روایت مختلف از آن را شناسایی کردیم. در این مقاله، با تمرکز بر قضیۀ هفتم این کتاب، ما به بررسی این پنج روایت می‌پردازیم تا از این طریق ارتباط این روایت‌ها را با یکدیگر و با متن یونانی موجود این اثر روشن کنیم. %U https://jihs.ut.ac.ir/article_73385_3c6f0ee3dca294b65251e14c8c9743f4.pdf