TY - JOUR ID - 91649 TI - معرفی و نقد مقاله «رویکرد پیشگیرانه و درمانی حمام در طب ایرانی» JO - تاریخ علم JA - JIHS LA - fa SN - 1735-0573 AU - دیناری, اکرم AU - آقابیگلوئی, زهرا AU - رضایی اوریمی, جمال AD - کارشناسی ارشد، گروه طب سنتی ایرانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. AD - دکترای تخصصی، گروه آموزشی طب سنتی ایرانی، دانشکده طب ایرانی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران AD - کارشناس ارشد تاریخ علوم پزشکی، گروه تاریخ علوم پزشکی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 20 IS - 1 SP - 235 EP - 253 KW - بهداشت KW - تاریخ پزشکی KW - حمام KW - طب ایرانی KW - نقد DO - 10.22059/jihs.2023.349302.371707 N2 - پزشکان طب سنتی ایران در کتاب‌های مرجع پزشکی خود در دوران تمدن اسلامی حمام‌ها را از مراکز پیشگیری و درمان بیماری‌ها دانسته‌اند و در این باره بسیار نوشته‌اند. بر این اساس، طی سالیان اخیر در پژوهش‌های طب سنتی، در ارتباط با نقش حمام در تأمین سلامت مردم پژوهش شده است. هدف از پژوهش حاضر معرفی و نقد مقالۀ «رویکرد پیشگیرانه و درمانی حمام در طب ایرانی» تألیف زهرا حسین‌هاشمی و همکاران است که در مجلۀ علمی پژوهشی تاریخ علم (دورۀ 1۷، شمارۀ ۱، بهار و تابستان ۱۳۹۸) منتشر شد. این پژوهش یک مطالعۀ تحلیلی-انتقادی است که با به‌کار گرفتنِ منابع کتابخانه‌ای، ابتدا به معرفی مقاله و سپس به بررسی و ارزیابی آن از نظر ساختاری، محتوایی و روشی می‌پردازد. مقالۀ‌ مذکور قالبی منسجم دارد که نشان‌دهندۀ تلاش نویسندگان برای شناساندن دیدگاه‌های طبی حکمای ایرانی در بارۀ تأثیر حمام بر حفظ سلامتی بدن بر اساس رویکرد پیشگیرانه و درمانی است. در ساختار مقاله بعضاً ارجاع‌دهی‌های نامناسب و ابهام در حدود و ثغور دیده می‌شود. همچنین عدم تبیین اصطلاحات طب سنتی، ابهام در بارۀ رویکردهای پیشگیرانه و درمانی حمام، عدم صحت و اعتبار علمی کافی در برخی توجیهات علمی و ترجمۀ نادرست متون عربیِ برگرفته از منابع طب ایرانی را می‌توان از نقدهای محتوایی برشمرد. نتایج اصلی این پژوهش حاکی از آن است که مقالۀ مورد نظر علی‌رغم اینکه توانسته با بررسی رویکردهای پیشگیرانه و درمانی حمام در طب ایرانی، مقوله‌ای تازه به روی پژوهشگران تاریخ پزشکی بگشاید، اما دارای اشکالات متعددی به لحاظ ساختاری، محتوایی و روشی است. لذا انتظار می‌رود با توجه به اهمیت موضوع نقد در پژوهش‌های علمی و با توجه به تحلیل انجام شده در بارۀ آن مقاله، مطالب پیش رو موجب ارتقای کیفیت مقالات و اصلاح تولیدات علمی در این حوزه شود. UR - https://jihs.ut.ac.ir/article_91649.html L1 - https://jihs.ut.ac.ir/article_91649_dd4a42ae2032b314914c226d4431de26.pdf ER -