New Findings from the Life and Works of Mawlānā Ziyn al-Dīn ‘Alī Munajjim Lārī Mentioned in the Travelogue of Pietro Della Valle

Document Type : Research/Original/Reqular Article

Author

دانش آموخته دکتری تخصصی تاریخ ایران دوره اسلامی از دانشگاه تهران

Abstract

From Mawlānā Ziyn al-Dīn Munajjim Lārī, a scholar of the 11th century A.H., correspondence has been published that was written to him by Pietro Dalla Valle, a famous Italian traveler, during the reign of Shāh ‘Abbās Ṣafawī on the subject of astronomy. The subject of the correspondence shows that this person is familiar with the scientific achievements of Europe in the field of astronomy and his prestige and scientific status with Delawale. Examining the list of manuscripts shows that he wrote margins on some of the most important astronomical works of Iranian scientists. Among these, a collection on astronomy is kept in the library of the Azerbaijan Academy of Sciences in Baku, one of which is the “Risālah” of Mawlānā Ziyn al-Dīn Munajjim Lārī. The comparison of this treatise, which is named as “Extraction table of the years 1024, 1032, 1034, 1043 AH”, shows his skill in the subject of calendar, astronomy and astrolabe. This article, for the first time, introduces and examines this treatise as the first known work of this Iranian scientist and by comparing and examining other manuscripts on which he wrote margins and the travelogue of Pietro Della Valle, which shows deep friendship and familiarity. It has two, it examines his influence and position in entering the intellectual achievements of astronomy in Iran.

Keywords

Main Subjects

References

  1. امیرارجمند، کامران، «انتقال علم در عهد صفوی: رساله ای فارسی در تشریح علم هیئت جدید براساس نظر تیکو براهه»، مجلۀ تاریخ علم، شمارۀ 10، 1390، ص 1-26

    اقتداری، احمد، لارستان کهن، چاپخانه رنگین، تهران، 1334

    بیرونی، ابوریحان، التفهیم لاوائل صناعه التنجیم، به تجدید نظر و تعلیقات و مقدمه تازه به خامه استاد جلال الدین همایی، انجمن آثار ملی، تهران، 1380

    جعفریان، رسول، «از سید محمد نوربخش تا امام قلی خان در لارستان»، مقالات و رسالات تاریخی(بیست و هفت مقاله و رساله تاریخی)، فروردین 1379، شماره 5، از 9-24

    درایتی، مصطفی، فهرستگان نسخه های خطی ایران (فنخا)، (3 جلد)،  ج 7، 13، 17، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران، 1393

    در تاریخ علم و صنعت و ابزار علمی در ایران (از قرن چهارم تا سیزدهم ه.ق)، گردآوری نصراللّه پورجواری، ژیوا وسل، 1377 ش، 379-

    420    Brentjes, S., “Early Modern Western European Travellers in the Middle East”

    سفرنامه پیترو دلاواله، ترجمه: محمود بهفروزی، نشر قطره، تهران، 1380

    سفرنامۀ پیترو دلاواله: قسمت مربوط به ایران، ترجمه و شرح و حواشی: شعاع الدین شفا، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1370

    فهرست نسخ خطی فارسی در انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم آذربایجان به نام «فضولی»، جلد دوم، باکو، 2000 میلادی

    عبداللّه زاده، خورشید، «آثار نجومی قطب الدین لاری»، ترجمۀ فاطمه مرعشی، میراث علمی اسلام و ایران، سال سوم، شماره دوم (پیاپی 6)، پاییز و زمستان 1393،  1-10

    نسخه خطی

    قطب الدّین عبدالحی زاهدی حسینی لاری، رساله حلّ عقد، نسخه خطی شماره 6971، کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

    نسخه خطی مجموعه مربوط به نجوم، شماره 6362، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

    عبدالعلی بیرجندی، شرح تذکره طوسی، نسخه خطی شماره 137 کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

    قطب الدین محمود بن مسعود شیرازی، اختیارات مظفری (اختیارات ملامظفر)، موزۀ آسیایی آکادمی علوم شوری، شماره Or.C.794

    «محمد بن علی خواجه» ملقب به «شمس الدین منجم وابَکَنوی»، زیج المحقق السلطانی علی الاصول الرصد السلطانی، نسخه خطی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، شماره 6435

    نسخه خطی مجموعه نجومی، کتابخانه ملی ایران، شماره 3565

    مولانا زین الدین لاری، «جدول استخراج سالهای 1024، 1032، 1034، 1043»، شماره 6488،  آکادمی علوم کشور آذربایجان (باکو)

    محمدقاسم سروری کاشانی، مجمع الفرس(فرهنگ سروی)، کتابت نظام الدین بن زین الدین منجم، 1060 ه.ق، کتابخانۀ دانشگاه هاروارد، کمبریج، شماره 277-هوتن (52-M-274)

    محمدقاسم سروری کاشانی، مجمع الفرس (فرهنگ سروری)، کتابت نظام الدین بن زین الدین منجم لاری، 11 صفر 1061 ه.ق، کتابخانه دانشگاه هاروارد، شماره 277_ هوتن (52 M-277)

    نصیرالدّین طوسی، تحریر المجسطی، کتابخانۀ مرکز احیاء میراث، قم، شماره 1525

    محمدحسین بن عبدالباقی، ریاض السائرین، کتابخانه مرکز احیاء میراث، قم، شماره 385

    مصلح الدّین محمّد بن صلاح اللاری انصاری، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران، شماره 4257

    Pedro Teixeira. 1570-1641. The travels of Pedro Teixeira with his "Kings of Harmuz" and extracts from his "Kings of Persia", (1902), translated and annotated by william F.Sinclair, Bombay civil services, London, Printed for the Hakluyt Societyp.

    Gurney, J.D. »Pietro della Valle: the limits of perception«, publihed in: ." BSOAS XLIX (1986),  49, 1, 103-116

    Herbert Thoma. 1677.  Some years travels into Africa et Asia the Great: Especially describing the famous empires of Persia and Industant as also divers other kingdoms in the oriental Indies and isle’s adjacent. London.

    Avner Ben-Zaken. Cross-Cultural Scientific Exchanges in the Eastern Mediterranean, 1560–1660. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2010

     Sayili, A., "Tycho Brahe sistemi hakkinda XVII. asir baslarina ait Farsça bir yazma." Anatolia III (1958), 73-83; English version: An early seventeenth-century Persian Manuscript on the Tychonic system. Ibid., 84-87

    1. Wenzel,(2020), Pietro della Valle’s Risāla on ‘Some Matters Related to Christianity’. A Critical Edition, in: Mideo (Mélanges de l'Institut dominicain d'études orientales) 35, Interactions between Twelver Shias and Christians, ed. by E. Pisani and D. Halft, pp. 217-44.

    Brentjes,Sonja, Pietro della Valle's Persian summary of Tycho Brahe's cosmology for the astronomer Zayn al-Din Lari, in https://independent.academia.edu/SBrentjes.

    Pietro della Valle, The Travels of Pietro della Valle in India.2017. Hakluyt Society. london

     

    Каталог персидских рукописей Академии наук Азербайджана, Том 2, Баку, 2000

     

Files

Share

How to cite

Statistics