رویکردی طبیعت‌گرایانه به تاریخ‌نگاری علم: مطالعۀ موردی داروین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه فلسفه علم، واحد علوم و تحقیفات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

یافته‌های علوم شناختی به نحو روزافزونی نشان می‌دهند که تمثیل‌ها و استعاره‌ها نقشی اساسی در شناخت انسان بازی ‌می‌کنند. دانشمندان نیز از این قاعده مستثنی نیستند و بنا بر این استعاره‌ها و تمثیل‌ها در علم نیز نقشی اساسی دارند. هرچند فیلسوفان علم چند دهه‌ای است که به این نقش پرداخته‌اند اما مورخان علم، با ذکر چند استثنا در چند سال اخیر، این نقش را نادیده گرفته‌اند. دعوی نوشتۀ حاضر این است که جدی گرفتن نقش تمثیل‌ها و استعاره‌ها در تاریخ علم نگاه نوینی را به گذشته می‌گشاید. به عنوان نمونه‌ای از این نحو تاریخ‌نگاری پس از اشاره‌ای به کار یکی از مورخان حاضر که این نحوۀ تاریخ‌نگاری را به کار گرفته است اشاره‌ای جرئی‌نگرانه‌تر به بخش کوچکی از کار داروین جوان خواهد شد. سپس برهمین مبنا از این نظر دفاع خواهد شد که فهم گذشته تنها با نگاه امروزین ممکن است و ترس از تاریخ‌نگاری به سبک ویگی تنها مانعی بر فهم گذشته فراهم می‌کند. و در انتها از این نگاه دفاع می‌شود که با اتخاذ چنین نگاهی راه برای استفاده از تاریخ علم برای برساختن برخی فرضیه‌ها در علم رایج باز می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Naturalistic Approach to Historiography of Science: the Case Study of Darwin

نویسنده [English]

  • Hadi Samadi
Department of Philosophy of science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The findings of cognitive science increasingly show that analogies and metaphors play an essential role in human cognition. Scientists are no exception to this rule, and so analogies and metaphors play a fundamental role in science. Although the philosophers of science have been studying the role of analogies and metaphors in science for decades, historians of science have ignored this role- with a few exceptions in the last few years. The claim of this paper is putting emphasis on this role opens up a new look in historiography of science. After referring to the work of one of the present historians who uses this method of historiography as an example, a small part of young Darwin's work will be reconstructed. Then, on this basis, it will be defended that understanding of the past is possible only with the contemporary look, and the fear of committing Whigish historiography is only a barrier to understanding the past. In the end, it is defended that this kind of historiography can help the scientist in offering new hypotheses in current scientific debates.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Analogy
  • Darwin
  • Historiography
  • Metaphor
  • Naturalism
Bartha, P. (2016). “Analogy and Analogical Reasoning”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Edward N. Zalta (ed.). [URL= https://plato.stanford.edu/archives/win2016/entries/reasoning-analogy/]
van Lunteren, F. (2016). “Clocks to Computers: A Machine-Based “Big Picture” of the History of Modern Science”. Isis, 107 (4). pp.762-777.
Gentner, D. and Markman, A. B. (1997). “Structure mapping in analogy and similarity”. American Psychologist, 52 (1). pp.45–56.
Lakoff, G. and Johnson, M. (2003). Metaphors We Live By. Chicago: the University of Chicago Press.
Helmar G., Krumnack, U., Kai-UweKühnberger and Schwering, A. “Analogical Reasoning: A Core of Cognition.” Available at http://shwering.staff.ifgi.de/gust_KIThemenheft.pdf.
Butterfield, H. (1931). The Whig Interpretation of History. London: G. Bell.
Largent, M.A. (2009). “Darwin's Analogy between Artificial and Natural Selection”. In Michael Ruse & Robert J. Richards(eds.), The Cambridge Companion to the Origin of Species.
Sterrett, G.S. (2002). “Darwin's Analogy between Artificial and Natural Selection: How does it Go?” Studies in History and Philosophy of Biological and Biomedical Sciences.
Wilner, E. (2006). “Darwin's Artificial Selection as an Experiment”. Studies in History and Philosophy of Biological and Biomedical Sciences.