حل مسألهء ارشمیدس باعث گردید تا ریاضی دانان ایرانی به حل معادله ای درجه سوم که به معادلهء ماهانی معروف است، از طریق تقاطع مقاطع مخروطی فائق آیند. خیام در رسالهء جبر و مقا بلهء خود حل و بحث همهء معادلات درجهء سوم را ارائه می دهد و با این نظریهء خود گام مهمی در حل این معادلات برمی دارد. در این مقاله نظریهء خیام را از نظر تاریخی و شناخت شناسی بررسی می کنیم.
)