What do we talk about when we talk about premodern science

نوع مقاله : کوتاه

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران

چکیده

Although Shapin in his book claims a freedom from anachronism, it is not without anachronistic orientations. He cannot hesitate, at least occasionally, to represent the sciences of the Middle Ages as teleological, mythic, non-experimental, non-mechanical knowledge and strongly under the influence of the religious discourses. It seems he is not able to hesitate about a comparison between modern mechanical science and ancient sciences. This comparison, I believe, usually leads to underestimate the premodern sciences, at least for the young readers. In some places, Shapin follows a completely partial approach. He presents the rivals of the modern science in seventeenth century as a vulgar knowledge, which leads the reads to see no difference between ancient sciences and the vulgar knowledge of the nature. Although Shapin is aware of the rhetoric of those times, he never tries to represent a pure image of the scientific-mathematical knowledge of the sixteenth and seventeenth centuries

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

وقتی از علم پیشامدرن حرف می‌زنیم از چه حرف می‌زنیم؟ نقدی بر کتاب انقلاب علمی استیون شیپین

نویسنده [English]

  • Amir-Mohammad Gamini
University of Tehran
چکیده [English]

هرچند شیپین ادعا می‌کند که در کتاب انقلاب علمی دچار امرور محوری یا زمان‌پریشی نشده است، این اثر از تمایلات امروزمحور هالی نیست. شیپین حداقل گاهی نتوانسته علوم پیشا مدرن را الهیاتی، اسطوره‌زده، غیرتجربی، غیرمکانیکی، غیر ریاضی و شدیداً تحت تأثیر گفتمان دینی جلوه ندهد. به نظر می‌رسد نمی‌تواند از مقایسۀ علوم مکانیکی مدرن و علوم قدیم خودداری کند. این مقایسه معمولاً به دست‌کم گرفتن ارزش علوم پیشامدرن حداقل برای خوانندگان غیرمتخصص منجر می‌شود. شیپین معارف عوامانه را طوری در رقابت با علم مدرن قرن هفدهم معرفی می‌کند که انگار فرقی بین علوم پیشامدرن و آن معارف وجود نداشته است.
هرچند شیپین ادعا می‌کند که در کتاب انقلاب علمی دچار امرور محوری یا زمان‌پریشی نشده است، این اثر از تمایلات امروزمحور هالی نیست. شیپین حداقل گاهی نتوانسته علوم پیشا مدرن را الهیاتی، اسطوره‌زده، غیرتجربی، غیرمکانیکی، غیر ریاضی و شدیداً تحت تأثیر گفتمان دینی جلوه ندهد. به نظر می‌رسد نمی‌تواند از مقایسۀ علوم مکانیکی مدرن و علوم قدیم خودداری کند. این مقایسه معمولاً به دست‌کم گرفتن ارزش علوم پیشامدرن حداقل برای خوانندگان غیرمتخصص منجر می‌شود. شیپین معارف عوامانه را طوری در رقابت با علم مدرن قرن هفدهم معرفی می‌کند که انگار فرقی بین علوم پیشامدرن و آن معارف وجود نداشته است.
هرچند شیپین ادعا می‌کند که در کتاب انقلاب علمی دچار امرور محوری یا زمان‌پریشی نشده است، این اثر از تمایلات امروزمحور هالی نیست. شیپین حداقل گاهی نتوانسته علوم پیشا مدرن را الهیاتی، اسطوره‌زده، غیرتجربی، غیرمکانیکی، غیر ریاضی و شدیداً تحت تأثیر گفتمان دینی جلوه ندهد. به نظر می‌رسد نمی‌تواند از مقایسۀ علوم مکانیکی مدرن و علوم قدیم خودداری کند. این مقایسه معمولاً به دست‌کم گرفتن ارزش علوم پیشامدرن حداقل برای خوانندگان غیرمتخصص منجر می‌شود. شیپین معارف عوامانه را طوری در رقابت با علم مدرن قرن هفدهم معرفی می‌کند که انگار فرقی بین علوم پیشامدرن و آن معارف وجود نداشته است.
هرچند شیپین ادعا می‌کند که در کتاب انقلاب علمی دچار امرور محوری یا زمان‌پریشی نشده است، این اثر از تمایلات امروزمحور هالی نیست. شیپین حداقل گاهی نتوانسته علوم پیشا مدرن را الهیاتی، اسطوره‌زده، غیرتجربی، غیرمکانیکی، غیر ریاضی و شدیداً تحت تأثیر گفتمان دینی جلوه ندهد. به نظر می‌رسد نمی‌تواند از مقایسۀ علوم مکانیکی مدرن و علوم قدیم خودداری کند. این مقایسه معمولاً به دست‌کم گرفتن ارزش علوم پیشامدرن حداقل برای خوانندگان غیرمتخصص منجر می‌شود. شیپین معارف عوامانه را طوری در رقابت با علم مدرن قرن هفدهم معرفی می‌کند که انگار فرقی بین علوم پیشامدرن و آن معارف وجود نداشته است.
هرچند شیپین ادعا می‌کند که در کتاب انقلاب علمی دچار امرور محوری یا زمان‌پریشی نشده است، این اثر از تمایلات امروزمحور هالی نیست. شیپین حداقل گاهی نتوانسته علوم پیشا مدرن را الهیاتی، اسطوره‌زده، غیرتجربی، غیرمکانیکی، غیر ریاضی و شدیداً تحت تأثیر گفتمان دینی جلوه ندهد. به نظر می‌رسد نمی‌تواند از مقایسۀ علوم مکانیکی مدرن و علوم قدیم خودداری کند. این مقایسه معمولاً به دست‌کم گرفتن ارزش علوم پیشامدرن حداقل برای خوانندگان غیرمتخصص منجر می‌شود. شیپین معارف عوامانه را طوری در رقابت با علم مدرن قرن هفدهم معرفی می‌کند که انگار فرقی بین علوم پیشامدرن و آن معارف وجود نداشته است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • زمان‌پریشی
  • علوم پیشامدرن
  • علوم قدیم
  • ارسطو
  • بطلمیوس
Morelon, Régis (ed.) (1993), 'La version arabe du Livre des hypotheses de Ptolémée', Mélanges de l’Institut dominicain d’études orientales du Caire
 Shapin, Steven, The Scientific Revolution, University of Chicago Press, 1996
Soukhanov, Anne H. (2000). The Encarta Book of Quotations. New York, New York: Bloomsbury Publishing Plc
Swinburne, R. 1998, 'Soul, nature and immortality of the' In: Routledge Encyclopedia of Philosophy, Taylor and Francis