رویکرد شناختی و رفتاری در مقابله با مرض جذام در تاریخ ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه تاریخ و موسسه تاریخ و فرهنگ، دانشکده ی حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 استادیار گروه تاریخ و موسسه تاریخ و فرهنگ ایران، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

پاسخ‌گویی به نیازهای بهداشتی/ درمانی، شناسایی بیماری‌های مختلف و ارائه تدابیر پیشگیرانه و شیوه‌های درمانی متناسب با نظام طبی هر جامعه‌ای انجام می‌گیرد. هدف پژوهش حاضر، به‌عنوان مطالعه‌ای در حوزه تاریخ پزشکی، بررسی این مسئله است که مقابله با بیماری جذام در ایران تا قبل از فراگیری طب نوین، به چه نحوی و بر اساس چه روش‌هایی انجام می‌گرفت؟ یافته‌های پژوهش حاضر بیانگر آن است که رویکرد شناختی و رفتاری (تدابیر پیشگیرانه و شیوه‌های درمانی) در مقابله با جذام، در چارچوب معرفتی نظام طب مبتنی بر اخلاط چهارگانه، ارائه شده است. به لحاظ شناختی، عامل بروز بیماری به عدم تعادل اخلاط و غلبه خلط سودا با خاصیت «سرد/خشک»، نسبت‌داده‌شده است. تدابیر رفتاری در قالب اصول پیشگیری و انواع شیوه‌های درمانی، باهدف اصلاح و به تعادل رسانیدن اخلاط و در نتیجه درمان بیماری ارائه شده است. باتوجه‌به مدت‌زمان طولانی کمون اولیه بیماری، تدابیر پیشگیرانه ارائه شده محدود و کم است. طبیبان برای درمان بیماران جذامی، استفاده از انواع دارو با خاصیت گرم/ خشک و شیوه‌های مختلف غیردارویی را توصیه کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigation of treating Leprosy (Hansen's Disease) from the perspective of the Akhlati medicine system in the history of Iran

نویسندگان [English]

  • mohammad ali parghoo 1
  • javad alipoor silab 2
1 Associate Professor of history, Faculty and Social sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Department of History, Faculty of Law and Social Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Responding to health/treatment needs, the recognition of various diseases, providing preventive measures, and treatment methods are taken according to the medical system of each society. The purpose of this research, as a study in the field of medical history using a review method, is to investigate this issue: how was the treatment of Leprosy in Iran before the introduction of modern medicine done, and in what ways and methods? The findings of the present research indicate that the cognitive and behavioral approach (preventive measures and treatment methods) in treating Leprosy is presented in the epistemic framework of the medicine system based on the four humors view (Tebb-e Akhlati, which was done by physicians). Cognitively, the cause of the disease is attributed to the imbalance of the humor and the predominance of soda humor with a "cold/dry" nature. Behavioral measures are presented in the form of prevention principles and various treatment methods, to balance the humor, and as a result, treat the disease. Due to the long duration of the initial outbreak of the disease, the suggested preventive measures were limited. To treat leprosy patients, Physicians have recommended the use of various drugs with a hot/dry nature and various non-medicinal methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Akhlati medicine
  • leprosy
  • prevention
  • treatment
  • medicine